W obliczu rosnącej liczby kredytów walutowych oraz problemów związanych z ich spłatą, ustawodawca zdecydował się zinterveniować, wprowadzając tzw. ustawę antyspreadową. Dokument ten miał na celu uregulowanie i transparentyzację procesu udzielania kredytów walutowych. Niemniej jednak, jak wykazują dostępne analizy i praktyka rynkowa, nie wszystkie jego postanowienia zdają egzamin. W niniejszym artykule pragniemy przybliżyć istotę tej ustawy, jej wpływ na rynek kredytowy oraz ograniczenia i wyzwania, jakie niesie ze sobą.
Definicja i cel ustawy antyspreadowej
Ustawa antyspreadowa, znana również jako zmiana ustawy Prawo bankowe z 29 lipca 2011 r., weszła w życie 26 sierpnia 2011 r. Jej głównym celem było zwiększenie transparentności i uczciwości w procesie udzielania kredytów walutowych. Nakładała ona na banki obowiązek szczegółowego opisu zasad określania kursów walut i wyliczania rat kredytów. Ponadto, ustawodawca chciał, aby kredytobiorcy mieli możliwość spłacania swoich zobowiązań bezpośrednio w walucie, w której kredyt został udzielony.
Postanowienia ustawy antyspreadowej
Na mocy tej ustawy, banki musiały umożliwić kredytobiorcom spłatę kredytów bezpośrednio w walucie, w której zostały one udzielone, co miało ograniczyć tzw. spread walutowy, czyli różnicę między kursem kupna a sprzedaży waluty przez bank. Jednocześnie, ustawodawca chciał zobligować banki do precyzyjnego opisania zasad ustalania kursów walutowych, co miało chronić interesy konsumentów.
Ograniczenia i wyzwania
Choć ustawa antyspreadowa wprowadziła pewne zmiany na lepsze, to jednak jej wpływ na sytuację kredytobiorców okazał się ograniczony. W praktyce, banki wprowadziły jedynie powierzchowne zmiany, a problem związany ze spreadem walutowym nie został w pełni rozwiązany. Ponadto, wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z 2021 roku stwierdził, że ustawa antyspreadowa nie może legitymizować umów kredytowych ani rozwiązać problemów związanych z wcześniejszymi praktykami banków.
Podsumowanie
Ustawa antyspreadowa była krokiem w kierunku zwiększenia transparentności i uczciwości na rynku kredytowym. Niemniej jednak, jej skuteczność w praktyce okazała się ograniczona. Banki wprowadziły jedynie powierzchowne zmiany i nie rozwiązały problemu związanego ze spreadem walutowym. Dodatkowo, wyrok TSUE z 2021 roku podważył skuteczność tej ustawy w kontekście umów kredytowych. Dlatego też, mimo istnienia takich regulacji, problem kredytów walutowych i związanych z nimi praktyk pozostaje nierozwiązany.
